Programy wsparcia
Wszyscy zainteresowani inwestycjami w odnawialne źródła energii kalkulują cenę i zyski z inwestycji. Cena jest niestety najczęstszą barierą, której pokonanie staje się łatwiejsze dzięki programów wsparcia.
Przyszli inwestorzy na dzień dzisiejszy mogą szukać wsparcia finansowego z różnych źródeł, jak i mogą liczyć na korzyści płynących z samego użytkowania instalacji opartych na OZE.
Wsparcie finansowe
Wsparcie finansowe dla inwestorów oferowane jest zarówno ze środków krajowych jak i środków zagranicznych – Unii Europejskiej czy np. z funduszy szwajcarskich.
Środki krajowe pochodzą z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i mają postać dotacji lub pożyczek na preferencyjnych warunkach. W ramach różnych programów, dedykowanych określonym rodzajom beneficjentów: osoby fizyczne, przedsiębiorstwa, jednostki samorządu terytorialnego, ogłaszane są nabory wniosków. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej współpracuje w tym temacie z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, które zajmują się przyjmowaniem wniosków i rozstrzyganiem naborów, oraz z bankami, które odpowiedzialne są za kwestie finansowe.
Środki z Unii Europejskiej są obecnie głównym źródłem wsparcia finansowego dla inwestorów. Na terenie kraju, na szczeblu województw ogłaszane są nabory wniosków w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych. Są to szczegółowe dokumenty o charakterze operacyjnym. Ich podstawę prawną stanowi ustawa z dnia 6 grudnia 2006 roku o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Podobnie jak programy NFOŚiGW, tutaj również ogłaszane są nabory wniosków, a ich rozstrzyganie ma charakter konkursowy. Tym sposobem inwestor prywatny może wziąć udział w projektach organizowanych za pośrednictwem np. gminy czy powiatu, a nie indywidualnie, jak ma to miejsce w przypadku środków z NFOŚiGW. Ten sposób pozyskiwania wsparcia finansowego jest jednak na dzień dzisiejszy szybszy i bardziej elastyczny.
Kompleksowy raport z programów wsparcia OZE ze środków Unii Europejskiej jest dostępny TUTAJ
Wsparcie wynikające z ustawy o odnawialnych źródłach energii
NET-METERING
Net-metering to system wsparcia mikroinstalacji polegający na rozliczaniu się na podstawie rzeczywistej różnicy między energią wyprodukowaną przez instalację i wprowadzoną do sieci a energią z sieci pobraną. Rozliczanie się w bilansie rocznym umożliwia wprowadzenie do sieci energii w momencie nadprodukcji w stosunku do zapotrzebowania energetycznego obiektu oraz pobranie energii z sieci w okresach kiedy zapotrzebowanie na energię jest wyższe niż bieżąca produkcja. Taki system nakłania inwestorów – prosumentów, do tego by jak najwięcej energii zużywać bezpośrednio w czasie jej produkcji. Tylko nadwyżki energii – ta część, która nie zostanie wykorzystana – trafiają do sieci elektroenergetycznej w której jest magazynowana.
Zgodnie z zapisami nowelizacji ustawy o OZE z dnia 22 czerwca 2016r. wytwórca za każdą 1 kWh wprowadzoną do sieci będzie mógł z niej pobrać 0,8 kWh (instalacje o mocy do 10kW), a 0.7 kWh (instalacje 10-40 kW). Taki system obowiązuje jedynie prosumentów Prosument nie może energii elektrycznej sprzedawać. Może jedynie oszczędzać na rachunkach wykorzystując darmowy prąd z instalacji PV.
SYSTEM AUKCYJNY
System aukcyjny to mechanizm wsparcia zastępujący obecnie obowiązujący system zielonych certyfikatów. Będzie on mechanizmem rozliczania się ze sprzedaży energii wyprodukowanej przez instalacje odnawialnych źródeł energii do sieci elektroenergetycznej zgłaszany w drodze aukcji.
Co roku ogłaszany będzie budżet jaki może zostać wydany na produkcję energii elektrycznej z „zielonych” źródeł. Podawana będzie ilość energii i cena referencyjna – maksymalna. Potencjalni przedsiębiorcy, którzy chcą inwestować w energię odnawialną, będą proponować, za ile daną megawatogodzinę mogą wyprodukować. Wygrywają oczywiście najtańsi. Aukcję wygrywa pula najlepszych ofert o łącznej wartości określonej w ogłoszeniu o aukcji.
Po wygranej aukcji inwestor może przystąpić do budowy instalacji, ponieważ ma zagwarantowane, że przez 15 kolejnych lat będzie sprzedawał wyprodukowaną energię za cenę, którą zgłosił na aukcji.
Aukcje będą realizowane oddzielnie dla pięciu koszyków technologicznych, odrębnie dla instalacji o łącznej mocy zainstalowanej niej większej niż 1MW oraz większej niż 1MW:
1) o stopniu wykorzystania mocy zainstalowanej elektrycznej, łącznej bez względu na źródło pochodzenia, większym niż 3504 MWh/MW/rok;
2) wykorzystujących do wytworzenia energii elektrycznej ulegającą biodegradacji część odpadów przemysłowych i komunalnych, pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, w tym odpadów z instalacji do przetwarzania odpadów oraz odpadów z uzdatniania wody i oczyszczania ścieków, w szczególności osadów ściekowych, zgodnie z przepisami o odpadach w zakresie kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów;
3) w których emisja CO2 jest nie większa niż 100 kg/MWh, o stopniu wykorzystania mocy zainstalowanej elektrycznej większym niż 3504 MWh/MW/rok;
4) przez członków klastra energii;
5) przez członków spółdzielni energetycznej;
6) wykorzystujących wyłącznie biogaz rolniczy do wytwarzania energii elektrycznej;
7) innej niż wymieniona w pkt 1–6.”,
W przypadku, gdy ilość energii określonej na aukcji nie zostanie pokryta z zarejestrowanych zgłoszeń, Prezes URE może ogłosić kolejną aukcję. Oferty, które nie zostały zakwalifikowane w drodze aukcji mogą wziąć udział w kolejnej ogłoszonej aukcji za rok.
System aukcyjny zastąpił funkcjonujący do tej pory systemem świadectw pochodzenia.
Świadectwo pochodzenia – dokument potwierdzający ilość energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii. Wydaje je Prezes Urzędu Regulacji Energetyki za pośrednictwem operatora systemu elektroenergetycznego, na którego obszarze działania znajduje się odnawialne źródło energii. Rejestracją oraz obrotem certyfikatami wynikającymi z zarejestrowanych świadectw zajmuje się Towarowa Giełda Energii SA. Prowadzi ona również rynek praw majątkowych, na którym sprzedawane i kupowane są prawa majątkowe do świadectw pochodzenia dla energii produkowanej ze źródeł odnawialnych lub kogeneracji. Najpopularniejsze są „zielone certyfikaty” czyli świadectwa pochodzenia energii z odnawialnych źródeł energii. Oprócz systemu zielonych certyfikatów istnieją również:
- czerwone – świadectwa pochodzenia energii elektrycznej z tzw. wysokosprawnej kogeneracji, łączna produkcja prądu i ciepła;
- żółte (wcześniej niebieskie) – świadectwa pochodzenia z małych źródeł kogeneracyjnych opalanych gazem lub o mocy elektrycznej poniżej 1 MW,
- fioletowe – świadectwa pochodzenia ze źródeł wykorzystujących gaz z odmetanowania kopalń lub biogaz;
- pomarańczowe – ze źródeł zaopatrzonych w instalacje wychwytywania i zatłaczania dwutlenku węgla (CCS – Carbon Capture and Storage);
- błękitne – z nowych, wysokosprawnych źródeł;
- białe – mające na celu promowanie poprawy efektywności energetycznej i obniżanie zużycia energii końcowej
Zielone certyfikaty funkcjonują w Polsce od 2005 r. Rejestracja w systemie zielonych certyfikatów została zakończona z dniem 30 czerwca 2016 roku. Instalacje przyłączone do sieci po tej dacie nie mogą starać się o wydanie świadectw pochodzenia, ponieważ obowiązującym systemem wsparcia jest system aukcyjny. Zielone certyfikaty będą jednak wydawane jeszcze przez min 15 lat – tyle wynosi ich okres obowiązywania.